«Ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ»
23/3/2007

Στο άρθρο του στην Εφημερίδα «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» την Παρασκευή, 23/3/2007 ο Διευθύνων Σύμβουλος της Metron Analysis κ. Στράτος Φαναράς αναλύει τα κύρια πολιτικά συμπεράσματα από το 15ο κύμα της τετραμηνιαίας συνδρομητικής έρευνας Metron Forum.

«Ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ»
του Στράτου Φαναρά

Το γενικό κλίμα

Οι κινητοποιήσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας και τα επεισόδια με πρωταγωνιστές τους «κουκουλοφόρους» και τους αστυνομικούς, ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της έρευνας πεδίου

Έτσι –και ενώ ανεβαίνει στη σχετική λίστα των αυθόρμητων ιεραρχήσεων των προβλημάτων το θέμα της Παιδείας (από 6,4%το Δεκέμβριο στο 13,9% τώρα)- στην ουσία η δημόσια ατζέντα επικεντρώθηκε κυρίως σε θέματα που αφορούν στην τήρηση της τάξης στους δρόμους της Αθήνας.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι το 41,2% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν έχουν ακούσει τίποτα σχετικά με το νόμο πλαίσιο για την Παιδεία και μόλις το 50,1% (δηλαδή ένας στους δύο) παίρνουν θέση υπέρ ή κατά του νόμου.

Η πλειοψηφία της κοινής γνώμης εισπράττει ένα κλίμα «αναταραχής» και θεωρεί ότι το κλίμα αυτό βλάπτει κυρίως την Κυβέρνηση (55,7%). Στο επίπεδο όμως της εκλογικής συμπεριφοράς και ιδίως σε όσους ιεραρχούν στην πρώτη θέση το θέμα Παιδείας (περίπου το 14% του δείγματος) η ΝΔ φαίνεται να βγαίνει κερδισμένη από το όλο κλίμα, γιατί η συσπείρωση της στη συγκεκριμένη ομάδα, ανέρχεται στο 84,5%, ενώ αντιστοίχως η συσπείρωση του ΠΑΣΟΚ σε όσους ψηφοφόρους του ιεραρχούν επίσης την Παιδεία ως πρώτο θέμα, κινείται μόλις στο 72,9%.

Ένα άλλο θέμα που βρέθηκε σχετικά ψηλά στην δημόσια ατζέντα κατά τη διάρκεια της έρευνας πεδίου, ήταν και η δημοσιοποίηση του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ. Ειδικότερα έγινε συζήτηση γύρω από τις συντάξεις που προβλέπει το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ και φαίνεται ότι οι σχετικές εξαγγελίες είχαν θετικό αντίκτυπο στις χαμηλές εισοδηματικές κατηγορίες. Σε όσους δηλώνουν μηνιαία οικογενειακά εισοδήματα μέχρι 1.000 € (περίπου το 36% του δείγματος) η συσπείρωση της ΝΔ κινείται στο 81,2%, ενώ του ΠΑΣΟΚ στο 86,5%.

Η αναταραχή στην Παιδεία και η όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης, συνδυάζεται με επιδείνωση του πολιτικού κλίματος και της γενικής αίσθησης της πορείας της χώρας. Στη γενική ερώτηση αποτίμησης της πορείας της χώρας, το ποσοστό όσων θεωρούν ότι τα πράγματα πηγαίνουν «προς τη λάθος κατεύθυνση» αυξάνεται και από το 60,1% του Δεκεμβρίου κινείται σήμερα στο 64,4%. Αντίθετα, μειώνονται όσοι θεωρούν ότι τα πράγματα πηγαίνουν «προς τη σωστή κατεύθυνση» από 31,4% σε 28,1%.

Η γενική παρατήρηση που προκύπτει είναι ότι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες κινούνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί και άλλοτε, αλλά τώρα φαίνεται να εντείνεται.

Όσοι αναγνωρίζονται κοινωνικά στην εργατική τάξη, στους αγρότες και στους μικρομεσαίουςπροτάσσουν τα οικονομικά θέματα και κυρίως την ακρίβεια και την ανεργία, ενώ σε όσους αναγνωρίζονται στα μεσαία και ανώτερα στρώματα οι αναφορές στο πρόβλημα της Παιδείας εκτινάσσονται πάνω από το 20% (21% και 25% αντιστοίχως) και σχεδόν εκμηδενίζονται οι αναφορές στην ακρίβεια.

Αποτέλεσμα αυτής της κοινωνικής διάστασης είναι να κερδίζει έδαφος το ΠΑΣΟΚ στις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις και η ΝΔ να καταγράφει απώλειες που ως ένα βαθμό τις αναπληρώνει στα μεσαία και ανώτερα κοινωνικά στρώματα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η συσπείρωση του ΠΑΣΟΚ στην εργατική τάξη (περίπου 29% του εκλογικού σώματος) ξεπερνάει το 90% (90,9%) ενώ της ΝΔ περιορίζεται στο 75,9% και το 10,3% των ψηφοφόρων της μετακινείται προς το ΠΑΣΟΚ, ενώ αντίθετα στη μεσαία τάξη (περίπου το 26% του εκλογικού σώματος) η συσπείρωση της ΝΔ κινείται στο 88,4% και του ΠΑΣΟΚ περιορίζεται στο 73,1% με τις μετακινήσεις μεταξύ τους να ανέρχονται σε 7,1% από ΠΑΣΟΚ προς ΝΔ και 5,0% από ΝΔ προς ΠΑΣΟΚ.

Η Αξιολόγηση Κυβέρνησης-Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και των Ηγετών τους

Οριακή μεταβολή σημειώνεται στο Βαθμό Ικανοποίησης από την Κυβέρνηση και κινείται στο 24,6% από 23,8% τον Δεκέμβριο. Το ποσοστό της δυσαρέσκειας από την Κυβέρνηση, παραμένει σταθερό στο 50,3%. Μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ το 2004 ο Βαθμός Ικανοποίησης κινείται στο 51,0% έναντι 49,5% το Δεκέμβριο.

Ο Βαθμός Ικανοποίησης από την Αξιωματική Αντιπολίτευση σημειώνει άνοδο, κινούμενος στο 13,4% (από 10,7% το Δεκέμβριο). Μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, ο Βαθμός Ικανοποίησης από την Αξιωματική Αντιπολίτευση κινείται σήμερα στο 29,4% έναντι 22,9% το Δεκέμβριο.

Για τον Πρωθυπουργό κ. Καραμανλή ο βαθμός ικανοποίησης κινείται στο 28,8% (29,7% το Δεκέμβριο), ενώ για τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Παπανδρέου στο 15,2% από 13,1% τον Δεκέμβριο (άνοδος 2,1%). Μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, ο Βαθμός Ικανοποίησης από τον κ. Παπανδρέου ανέρχεται στο 32,5% έναντι ποσοστού 27,8% το Δεκέμβριο.

Καταλληλότητα Διακυβέρνησης

Αναφορικά με την αντιλαμβανόμενη καταλληλότητα κυβερνητικής διαχείρισης των επιμέρους θεμάτων της χώρας, η γενική εικόνα συγκριτικά με το περασμένο Δεκέμβριο χαρακτηρίζεται από πτωτικές τάσεις και κυρίως για τη ΝΔ.
Η αντιλαμβανόμενη καταλληλότητα διαχείρισης της ΝΔ μειώνεται ελαφρώς σε όλες τις περιπτώσεις (πλην της Δημόσιας Διοίκησης και της αντιμετώπισης της Τρομοκρατίας), αλλά συνεχίζει να υπερέχει του ΠΑΣΟΚ σε 13 από τους 17 υπό διερεύνηση τομείς.

Εκτός από το θέμα της Εξωτερικής Πολιτικής (στο οποίο προηγείται με 36,0% έναντι ποσοστού 35,5% για τη ΝΔ), το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αποκτά έστω και οριακό προβάδισμα και σε τρεις άλλους τομείς:

• Στον τομέα των Μεγάλων έργων (με 37,4% έναντι ποσοστού 35,6% για τη ΝΔ)

• Στην αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας (με 30,6% έναντι ποσοστού 28,6% για τη ΝΔ) και

• Στην αγροτική ανάπτυξη (με 31,7% έναντι ποσοστού 31,5% για τη ΝΔ)

Σημειώνουμε ότι στον τομέα αντιμετώπισης της διαφθοράς, ο οποίος είναι και πάλι πρώτο θέμα της επικαιρότητας τις τελευταίες ημέρες, η Νέα Δημοκρατία σημειώνει τη χαμηλότερη επίδοση της τριετούς διακυβέρνησης της με 28,5% έχοντας απολέσει από το Μάϊο του 2004 μέχρι σήμερα 12 ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο συνεχίζει να υπερέχει του ΠΑΣΟΚ, το οποίο σε όλο τον μετεκλογικό κύκλο δεν καταφέρνει να ανακάμψει ουσιαστικά στο θέμα αυτό, με 7,2 ποσοστιαίες μονάδες.

Στη διλληματική ερώτηση που συμπυκνώνει την εμπιστοσύνη στη διακυβέρνηση και αξιολογεί συνολικά την ικανότητα διαχείρισης των επιμέρους θεμάτων, δηλαδή στο ερώτημα «Ποιον εμπιστεύεστε περισσότερο για το μέλλον το δικό σας και της οικογένειας σας; Μια Κυβέρνηση ΝΔ με τον κ. Καραμανλή ή μια Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με τον κ. Παπανδρέου;», η ΝΔ με τον κ. Καραμανλή συγκεντρώνει ποσοστό 38,2% (38,8% το Δεκέμβριο) και το ΠΑΣΟΚ με τον κ. Παπανδρέου 32,2% (30,8% το Δεκέμβριο). Έτσι η διαφορά των 8 ποσοστιαίων μονάδων περιορίζεται στις 6 με τη ΝΔ να συνεχίζει να προηγείται με σαφή διαφορά.

Το ποσοστό όσων αποστασιοποιούνται και από τις δύο «ρεαλιστικές» προτάσεις διακυβέρνησης, δηλώνοντας ότι δεν εμπιστεύονται «κανέναν από τους δύο» παραμένει ακριβώς ίδιο με το ποσοστό του Δεκεμβρίου (23,1%).

Εικόνα Κομματικού συστήματος

Στο επίπεδο της εικόνας των πολιτικών κομμάτων, οι μεταβολές που καταγράφονται στις περισσότερες παραμέτρους δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές, ώστε να οδηγούν σε αλλαγή των συσχετισμών, διακρίνονται όμως από ένα συνεκτικό χαρακτηριστικό: μια ελαφρά τάση αποδυνάμωσης της εικόνας της ΝΔ και μια αντίστοιχη τάση οριακής ενίσχυσης της εικόνας του ΠΑΣΟΚ.

Τα ισχυρότερα στοιχεία της εικόνας της ΝΔ

• είναι η ηγεσία της («έχει ικανό αρχηγό») με 41,6%,

• τα στελέχη της («έχει τα ικανότερα στελέχη») με 36,1%

• και η αίσθηση ότι «είναι πιο κοντά στη σημερινή εποχή» με 35,6%.

Παράλληλα, το κυβερνών κόμμα συνεχίζει να διαθέτει και αρνητικά στοιχεία εικόνας. Θεωρείται ότι «εκφράζει τα συμφέροντα των πλουσίων» (64,0%), όντας το «πιο συντηρητικό» κόμμα (41,7%).

Στον αντίποδα, τα ισχυρότερα στοιχεία της εικόνας του ΠΑΣΟΚ είναι

• η διαχρονική συμβολή του στην πρόοδο του τόπου με 39,1%,

• η αποτελεσματικότερη έκφραση των συμφερόντων της μεσαίας τάξης με 39,0%, ωστόσο το χαρακτηριστικό αυτό του αποδίδουν κυρίως όσοι αναγνωρίζονται στην εργατική τάξη με 45,7% και οι μικρομεσαίοι με 39,1% και

• οι ιδεολογικές του αναφορές («είναι πιο κοντά στις ιδέες μου») με 36,5%. Στον τομέα αυτό, το ΠΑΣΟΚ ανέκτησε από το Δεκέμβριο το προβάδισμα από τη ΝΔ και τώρα φαίνεται να το διευρύνει από μισή μονάδα σε δυόμισι (33,9% για τη ΝΔ).

Το ασθενέστερο στοιχείο στην εικόνα του ΠΑΣΟΚ είναι η αντιλαμβανόμενη ενότητα του («είναι το πιο ενωμένο») με ποσοστό 25,4%.

Σχεδόν αμετάβλητη εμφανίζεται η εικόνα των υπόλοιπων κομμάτων

• Το ΚΚΕ εξακολουθεί να υπερισχύει των υπόλοιπων κομμάτων ως το κόμμα «που βρίσκεται πιο κοντά στους εργαζόμενους» με 28,3% (29,6% το Δεκέμβριο).

• Ο ΣΥΝ διαθέτει ως ισχυρότερο στοιχείο εικόνας την προοδευτικότητά του (5,6% από 5,2% το Δεκέμβριο).

• Τέλος, το ισχυρότερο αντιλαμβανόμενο χαρακτηριστικό της εικόνας του ΛΑΟΣ («είναι πιο συντηρητικό») συνεχίζει να αυξάνει, κινούμενο στο 12,0% (11,5% το Δεκέμβριο).

Δημοτικότητες– και Εικόνα Πολιτικών αρχηγών & στελεχών

Περνώντας από την αξιολόγηση των πολιτικών οργανισμών στην αξιολόγηση των πολιτικών προσώπων, σημειώνουμε ότι οι αρχηγοί των δύο κομμάτων εξουσίας για πρώτη φορά μοιράζονται την πρώτη θέση στον πίνακα των δημοτικοτήτων με 52,9%. Η δημοτικότητα του Πρωθυπουργού κ. Καραμανλή σημείωσε πτώση κατά 2,7% ενώ η δημοτικότητα του κ. Παπανδρέου παρέμεινε αμετάβλητη.

Ο Πρωθυπουργός για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, σημειώνει την υψηλότερη δημοτικότητά του στο χώρο όσων αυτοτοποθετούνται στη Δεξιά με 92,4% ενώ στην Κεντροδεξιά συγκεντρώνει 90,6% από 93,3% το Δεκέμβριο.

Επίσης, η υψηλότερη τιμή της δημοτικότητα του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης σημειώνεται για πρώτη φορά μετά από αρκετό καιρό μεταξύ όσων αναγνωρίζονται στο Κέντρο με 83,0% (από 77,8% το Δεκέμβριο) ενώ στην Κεντροαριστερά συγκεντρώνει 73,9% από 78,9% το Δεκέμβριο.

Ανακατάταξη σημειώνεται στις δύο επόμενες θέσεις, όπου η κ. Παπαρήγα περνάει τρίτη αντί του κ. Αλαβάνου, με 35,7% από 34,6% το Δεκέμβριο.
Στην ανακατάταξη αυτή συμβάλει κυρίως η πτώση της δημοτικότητας του κ. Αλαβάνου, για δεύτερο διαδοχικό ερευνητικό κύμα, στο 31,9%, ποσοστό που αποτελεί το χαμηλότερο από την ανάληψη από μέρους του της ηγεσίας του ΣΥΝ.
Το Δεκέμβριο ο κ. Αλαβάνος είχε δημοτικότητα 36,6% και τον Ιούνιο 38,9%. Παρόλα αυτά, πρέπει να σημειωθεί ότι στην Αριστερά ο κ. Αλαβάνος ενισχύεται σχεδόν κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, με 53,4% έναντι 48,5% το Δεκέμβριο.

Ακολουθεί ο κ. Καρατζαφέρης με δημοτικότητα 26,9% από 26,4% το Δεκέμβριο.

Στο επίπεδο της εικόνας των πολιτικών αρχηγών και στο ερώτημα «ποιον θεωρείτε καταλληλότερο για Πρωθυπουργό», ο κ. Καραμανλής εξακολουθεί να προηγείται, σημειώνοντας ποσοστό 41,1% (42,2% τον Δεκέμβριο), ενώ ο κ. Παπανδρέου ακολουθεί κινούμενος στο 29,5% από 28,9% το Δεκέμβριο. Έτσι η διαφορά των 13,3 ποσοστιαίων μονάδων του Δεκεμβρίου μειώνεται στις 11,6 αλλά συνεχίζει να είναι διψήφια υπέρ του κ. Καραμανλή.

Μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ, το 79,7% επιλέγει ως καταλληλότερο Πρωθυπουργό τον κ. Καραμανλή. Από την άλλη μεριά, το 68,5% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ θεωρεί τον κ. Παπανδρέου καταλληλότερο για Πρωθυπουργό της χώρας.

Αναφορικά με τα υπόλοιπα στοιχεία εικόνας, η εικόνα τόσο του κ. Καραμανλή όσο και του κ. Παπανδρέου διακρίνονται από οριακές μεταβολές με εξαίρεση το χαρακτηριστικό «τοποθετεί το συμφέρον της χώρας πάνω από κομματικές σκοπιμότητες» στο οποίο ο κ. Καραμανλής σημειώνει πτώση κατά 3,8%. Σε όλες τις άλλες υπό διερεύνηση παραμέτρους, η εικόνα του κ. Καραμανλή εμφανίζεται οριακά μειωμένη σε σχέση με το Δεκέμβριο, κάτι που ισχύει και για τον κ. Παπανδρέου, εκτός από την καταλληλότητα του για την εξωτερική πολιτική, όπου αυξάνει το ποσοστό του από 42,2% σε 42,4%.

Οι σημαντικότερες υποχωρήσεις της εικόνας του κ. Καραμανλή αφορούν:

• στο αν «τοποθετεί το συμφέρον της χώρας πάνω από κομματικές σκοπιμότητες» (26,8% έναντι 30,6% το Δεκέμβριο)

• στην ειλικρίνειά του (30,3% από 32,9% το Δεκέμβριο) και

• στο αν «νοιάζεται για τα προβλήματα των ανθρώπων» (27,0% από 29,1% το Δεκέμβριο) Για τον κ. Παπανδρέου, σημαντικές υποχωρήσεις εικόνας διαπιστώνονται:

• στην ειλικρίνειά του (25,2% από 27,3%)

• στο αν «νοιάζεται για τα προβλήματα των ανθρώπων» (25,1% από 27,0% το Δεκέμβριο) και

• στις μελλοντικές προοπτικές του (31,1% από 32,5% στο προηγούμενο ερευνητικό κύμα)

Παράλληλα, το σχετικό προβάδισμα μεταξύ των ηγετών των δύο κομμάτων εξουσίας παραμένει αμετάβλητο σε όλα τα στοιχεία εικόνας.
Οι ισχυρότερες παράμετροι της εικόνας του κ. Καραμανλή είναι ότι «εμπνέει περισσότερη εμπιστοσύνη» (37,8% έναντι 28,8% του κ. Παπανδρέου), η αντιλαμβανόμενη ικανότητά του στη διαχείριση της οικονομίας της χώρας (36,7% έναντι 29,8% του κ. Παπανδρέου), οι συνεργάτες του (37,6% με 32,3% αντίστοιχα) και ότι «έχει τις καλύτερες προοπτικές για το μέλλον» (37,4% έναντι 31,1% του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης).
Τα σημαντικότερα στοιχεία εικόνας του κ. Παπανδρέου και ταυτόχρονα τα μοναδικά στα οποία υπερέχει του κ. Καραμανλή, είναι ότι «έχει περισσότερο κύρος στο εξωτερικό» (41,2% έναντι 38,1% του Πρωθυπουργού) και ότι «είναι καλύτερος για την εξωτερική πολιτική της χώρας» (42,4% έναντι 35,9% του κ. Καραμανλή).

Αναφορικά με τις δημοτικότητες των πολιτικών στελεχών, η γενική εικόνα, ειδικά στο επίπεδο των δημοφιλέστερων προσώπων, παρουσιάζει μερικές αξιοσημείωτες μεταβολές συγκριτικά με το Δεκέμβριο.

Ο κ. Κακλαμάνης επανέκτησε, μετά από ένα χρόνο ακριβώς, την πρώτη θέση της δημοφιλίας των πολιτικών στελεχών, με 64,6%. Η Υπουργός Εξωτερικών κα. Μπακογιάννη βρίσκεται στη δεύτερη θέση των στελεχών της ΝΔ και στην τρίτη θέση συνολικά, με δημοτικότητα 63,2% (από 66,5% το Δεκέμβριο). Μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ όμως, διατηρεί την πρώτη θέση με 84,4%, και ακολουθεί ο κ. Αβραμόπουλος με 84,3%, ο οποίος είναι το τρίτο δημοφιλέστερο πολιτικό στέλεχος της ΝΔ στο σύνολο των ερωτώμενων, με 60,5%.

Την πρώτη πεντάδα των δημοφιλέστερων στελεχών της ΝΔ συμπληρώνουν ο κ. Σουφλιάς με 55,4% (στα επίπεδα του Δεκεμβρίου) και η κ. Πετραλιά με 44,9%.
Σημαντικές απώλειες, 5,7 ποσοστιαίων μονάδων σημειώνει η δημοτικότητα του κ. Πολύδωρα, ο οποίος εισπράττει κόστος από τις εξελίξεις της τρέχουσας επικαιρότητας (34,4% από 40,1% το Δεκέμβριο). Η κ. Γιαννάκου σταθεροποιείται στο 34,0% (33,8% το Δεκέμβριο), έχοντας όμως εντωμεταξύ απολέσει 8 ποσοστιαίες μονάδες από τον περασμένο Μάρτιο μέχρι το Δεκέμβριο.
Πτώση κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες εμφανίζει και ο κ. Τσιτουρίδης ο οποίος κινείται στο 30,1% και σημειώνει τον τελευταίο χρόνο απώλειες 10 ποσοστιαίων μονάδων.

Στα επίπεδα του Δεκεμβρίου με 63,9% κινείται ο κ. Βενιζέλος, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση δημοφιλίας των πολιτικών στελεχών συνολικά και στην πρώτη θέση μεταξύ των ψηφοφόρων ΠΑΣΟΚ (87,6%).
Στη δεύτερη θέση μεταξύ των στελεχών ΠΑΣΟΚ βρίσκεται η Υπερνομάρχης Αθηνών-Πειραιώς, κ. Γεννηματά, τόσο στο σύνολο, με 63,5% (από 60,0% το Δεκέμβριο), όσο και στους ψηφοφόρους ΠΑΣΟΚ (85,6%).
Ακολουθούν ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής, κ. Κακλαμάνης με 63,1%, ο Δήμαρχος Πειραιά, κ. Φασούλας με 61,0% (από 57,4% το Δεκέμβριο) και ο κ. Πάγκαλος με 49,5%.

Πρόθεση ψήφου

Στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ διατηρεί το προβάδισμα με 37,1% (37,3% το Δεκέμβριο) έναντι ποσοστού 35,9% για το ΠΑΣΟΚ (35,6% το Δεκέμβριο). Συγκριτικά με το Δεκέμβριο καταγράφονται οριακές μεταβολές. Η ΝΔ παρουσιάζει πτώση κατά 0,2% και το ΠΑΣΟΚ άνοδο κατά 0,3%.

Στην τρίτη θέση βρίσκεται το ΚΚΕ που συγκεντρώνει πρόθεση ψήφου 7,0% (6,1% το Δεκέμβριο).
Στην τέταρτη θέση βρίσκεται ο ΛΑΟΣ με ποσοστό 3,6% (3,9% το Δεκέμβριο) και ακολουθεί ο ΣΥΝ με ποσοστό 3,1% (3,7% το Δεκέμβριο).

Οι όποιες διακυμάνσεις δεν τροποποιούν ουσιωδώς τα δεδομένα ούτε αλλάζουν τη σειρά των κομμάτων έτσι όπως είχε καταγραφεί αυτή ήδη από το ερευνητικό κύμα του Ιουνίου.
Η ΝΔ διατηρεί το προβάδισμα -αν και μειωμένο- σε μία δύσκολη γι αυτήν συγκυρία, το ΠΑΣΟΚ δείχνει για πρώτη φορά μετά από καιρό στοιχεία έστω και μικρής ανάκαμψης, το ΚΚΕ συνεχίζει να είναι ενισχυμένο συγκριτικά με το ποσοστό που κατέγραψε στις περασμένες Βουλευτικές εκλογές και τέλος ο ΛΑΟΣ πρωτευόντως και ο ΣΥΝ στη συνέχεια προσδοκούν να εκπροσωπούνται στην επόμενη Βουλή.

Χαρακτηριστικό της πρόθεσης ψήφου είναι ότι όλες οι κομματικές συσπειρώσεις μειώνονται και αυξάνονται οι ανταλλαγές και οι μετακινήσεις, αυξάνοντας έτσι τη συνολική μεταβλητότητα του κομματικού συστήματος (από 17,1% σε 18,4%). Τόσο η συσπείρωση της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ μειώνονται, με παράλληλη αύξηση των ανταλλαγών μεταξύ τους. Όπως ήδη έχουμε σημειώσει η ΝΔ εισπράττει κυρίως από ψηφοφόρους ΠΑΣΟΚ που ανήκουν στα μεσαία στρώματα, ενώ το ΠΑΣΟΚ κυρίως από ψηφοφόρους της ΝΔ που αναγνωρίζονται στην Εργατική τάξη, τους Αγρότες και τους Μικρομεσαίους. Η συσπείρωση της ΝΔ από 85,0% μειώνεται στο 83,6% και η συσπείρωση του ΠΑΣΟΚ από 87,1% μειώνεται στο 84,5%. Παρά τη μείωση της συσπείρωσης του, το ΠΑΣΟΚ αποκομίζει κέρδη από εισροές, οι οποίες αυξάνονται συγκριτικά με το Δεκέμβριο κυρίως

• Από τη ΝΔ από την οποία εισρέει το 6,5% της εκλογικής της βάσης έναντι ποσοστού 5,4% το Δεκέμβριο

• Από τα λοιπά κόμματα από τα οποία εισρέει το 13,3% έναντι μη ανιχνεύσιμων εισροών το Δεκέμβριο.

Το ισοζύγιο μετακινήσεων μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ παραμένει θετικό για το ΠΑΣΟΚ, (6,5% από ΝΔ προς ΠΑΣΟΚ και 3,8% από ΠΑΣΟΚ προς ΝΔ).
Η συσπείρωση του ΚΚΕ επίσης μειώνεται (86,5% από 89,8%) αλλά αυξάνονται οι εισροές που διέθετε κυρίως από το ΠΑΣΟΚ (από το 1,6% του Δεκεμβρίου στο 2,1% τώρα) αλλά και από τη ΝΔ από το 1% στο 1,7%.
Η συσπείρωση του ΣΥΝ επίσης μειώνεται και κινείται από το 70,4% στο 64,3% αν και τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά για τον ΣΥΝ.
Τέλος ο ΛΑΟΣ συνεχίζει να περνάει σαφώς το «κατώφλι» του 3% που απαιτείται για τη συμμετοχή του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και κινείται στο 3,6% τροφοδοτούμενο κυρίως από τη ΝΔ (εισροές 3,1% των ψηφοφόρων της ΝΔ του 2004) αλλά και από το ΠΑΣΟΚ (1,9% των ψηφοφόρων του).
Επισημαίνουμε πάντως ότι τόσο ο ΣΥΝ όσο και το ΛΑΟΣ κινούνται καθοδικά.
Στην παράσταση νίκης, η διαφορά παραμένει αμετάβλητη υπέρ της ΝΔ με 60,4% έναντι ποσοστού 24,1% για το ΠΑΣΟΚ (60,0% έναντι 23,3% τον Δεκέμβριο). Σημειώνουμε όμως ότι παρά το ιδιαίτερα μεγάλο αθροιστικό ποσοστό της παράστασης νίκης της ΝΔ, το 48,0% εκτιμά μεν ότι θα κερδίσει η ΝΔ αλλά «με μικρή διαφορά».

Επίλογος

Η ένταση των αντιθετικών κοινωνικών κινήσεων δεν μας επιτρέπει να μιλήσουμε για ομότροπες και γενικευμένες τάσεις συγκριτικά με το Δεκέμβριο αλλά ούτε και για ακινησία.
Η ΝΔ διατηρεί το προβάδισμα έναντι του ΠΑΣΟΚ αλλά φαίνεται ότι σταδιακά περιορίζεται η εμβέλεια της και εισπράττει και κάποια φθορά σε μία δύσκολη συγκυρία για την Κυβέρνηση.
Η απλή αναγωγή της σημερινής πρόθεσης ψήφου εκτιμά το εκλογικό ποσοστό της ΝΔ (αν γίνονταν σήμερα εκλογές) στο 42,4% (42,6% το Δεκέμβριο) και του ΠΑΣΟΚ στο 40,9% (40,7% το Δεκέμβριο). Ταυτόχρονα εκτιμά το ΚΚΕ στο 8,0% (6,9% το Δεκέμβριο), τον ΣΥΝ στο 3,5% (4,2% το Δεκέμβριο) και το ΛΑΟΣ στο 4,1% (4,4% το Δεκέμβριο).
Η πιθανότητα να προκύψει από τις επόμενες εκλογές μία Βουλή με πεντακομματική σύνθεση, συνεχίζει να είναι αυξημένη.
Παρά την όξυνση των τελευταίων μηνών, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια δραματική ή έστω σημαντική αλλαγή στην εκλογική κατανομή.
Το εκπαιδευτικό κίνημα δεν κατάφερε να πείσει για τις επιδιώξεις του, αλλά ούτε και οι δυνάμεις που υποστηρίζουν τις εκπαιδευτικές αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις έπεισαν.
Εξάλλου η συζήτηση για την Παιδεία υποσκελίστηκε από την συζήτηση για τις πορείες και τις συγκρούσεις.
Αυτό ακριβώς είναι και το πλέον εντυπωσιακό στοιχείο των αποτελεσμάτων.
Η ΝΔ συγκεντρώνει ως καταλληλότερη για να διαχειριστεί τα θέματα της Παιδείας ποσοστό 31,0% (όσο ακριβώς και το Δεκέμβριο που είχε 31,1%) και το ΠΑΣΟΚ 30,9% (όσο ακριβώς και το Δεκέμβριο που είχε πάλι 30,9%)!

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» στο φύλο Παρασκευής-Κυριακής 23-25 Μαρτίου 2007 με την ευκαιρία της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων της τετραμηνιαίας πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης Metron Forum.

00